دلایل شب ادراری کودکان

انواع شب ادراری

• شب ادراری اولیه بیشتر جنبه ارثی دارد و از ابتدا بوده و قطع نشده است.
• شب ادراری ثانویه بعدها در اثر یک عامل به وجود می آید. درباره شب ادراری ثانویه حتما باید علت اصلی درمان شود، مانند درمان عفونت ادراری، رفع سندرم‌های خود ایمنی و بیماری‌های آلرژیک، درمان بیماری‌های متابولیک مثل دیابت و… .

علت شب ادراری کودکان چیست؟

این احتمال وجود دارد که شب ادراری کودکان نتیجه‌ بیماری‌های پنهان در بدن آن ها باشد. با این وجود بسیاری از کودکان بدون ابتلا به هیچ‌گونه بیماری خاصی صرفا دچار مشکل شب ادراری هستند. درواقع، تنها در بخش کمی از کودکان علت اساسی و حقیقی خیس‌کردن رختخواب قابل شناسایی است. با این وجود نمی‌توان تشخیص داد که بی‌اختیاری ادرار در افراد ناخودآگاه صورت می‌گیرد یا با کنترل و بنا به علتی مشخص به وقوع می‌پیوندد. در این باره نمی‌توان احکام کلی صادر کرد یا افراد با این مشکل را خیره‌سر، نافرمان و تنبل خواند. همان‌طور که عنوان شد، علت اساسی و بنیادین این مساله به سختی مشخص می‌شود. در ادامه “دلایل شب ادراری کودکان” به صورت کامل تر بیان خواهیم کرد.

عوامل موثر در پیدایش شب ادراری:

• عوامل ژنتیکی، درصورتی که یکی از والدین سابقه شب ادراری در دوران کودکی داشته باشد؛ احتمال بروز در فرزند خانواده ۴۳% است. در صورتی که پدر و مادر، هردو، این سابقه را داشته باشند؛ این احتمال به ۷۷% می رسد. در موارد دوقلویی تک تخمی در صورت ابتلای یک کودک، دومی نیز مبتلا می شود.
• مشکل در بیدار شدن و اختلال خواب
• انسداد راه هوایی و خرخر کردن
• استرس شدید، نظیر تولد فرزند جدید، تنها خوابیدن، مدرسه یا خانه جدید، بحران خانوادگی
• تکامل کندتر سیستم عصبی مرکزی
• عوامل هورمونی، نظیر کمبود تولید هورمون ضد ادراری در شب و دیابت که عوامل نادری هستند و به علت افزایش حجم ادرار موجب شب ادراری می شوند.
• عفونت های ادراری، چرا که عفونت ادراری مثانه را تحریک می نماید.
• ظرفیت عملکردی کم مثانه
• ضایعات نخاعی
• مواد محرک مثانه نظیر شکلات، نوشابه کوکاکولا، چای
• اختلالات ساختاری نظیر دریچه مجرای خلفی در پسرها
• ناپایداری یا کوچک بودن مثانه
• تأخیر در تکامل مغزی
• خواب سنگین
• اختلالات روانی
• اختلالات سیستم اعصاب
• مثانه نوروژنیک

درمان شب ادراری کودکان

• مراجعه به پزشک متخصص ارولوژی برای انجام معاینات جسمی و انجام آزمایش های پزشکی انگل، کلیه، اسفنکترها، مثانه، اوره و… .
• مراجعه به روان پزشک کودک
• استفاده از تشک هشداردهنده برای بیدار شدن کودک هنگام تخلیه ادرار
• مصرف مایعات زیاد مثل آب، چای، آب میوه، دوغ و… به کودک طی روز برای افزایش حجم مثانه
• فاصله بین مراحل ادرار کردن،  کودک نباید با فاصله کوتاهی پس از مصرف مایعات ادرار کند و این زمان باید به مرور افزایش یابد.
• رعایت رژیم غذایی خاص، کودک نباید از مواد تحریک کننده مثل ادویه جات، فلفل، سرکه، نوشیدنی های گازدار و افزودنی های خوراکی به مقدار زیاد استفاده کند. از خوردن نوشابه‌های دارای کافئین هم جدا خودداری شود.
• آموزش آداب توالت، در این زمینه پشتکار و حوصله والدین شرط اول است و باید با روش های شکل دهی رفتار همراه با تشویق و تقویت، این آموزش ها داده شود. تغییر محیط و فضای توالت برای کاهش استرس کودکانی که از رفتن به دستشویی امتناع می کند توصیه می شود. در این ارتباط استفاده از تکنیک های تشویقی ضروری است.
• ورزش، که بیشتر تحریک و تقویت عضلات مثانه مد نظر است.
• چند ساعت پس از آن که کودک خوابید، حتما او را بیدار کنید تا به دستشویی برود. این کار بهتر است ۳ ساعت پس از خواب انجام شود. مراجعه به مشاور روان درمان برای استفاده از تکنیک های تغییر رفتار و شرطی سازی کمک زیادی به کاهش شب ادراری کودک می کند.
• استرس های روانی، اجتماعی و عوامل اضطراب زا می تواند نقش مهمی در بروز شب ادراری داشته باشد. باید این عوامل به حداقل ممکن کاهش یابد. برای این منظور ترس های کودک را شناسایی کنید و برای رفع آن ها با مشاور در تماس باشید. ایجاد آرامش برای کودک به منظور کاهش تنش و استرس یکی از گام های مثبت برای رفع مشکل کودک است. گفتن داستان، حرف زدن با کودکان، بازی با او، تفریح و قرار دادن او در محیط های شاد از عوامل ایجاد آرامش در کودک است.
• خجالت، کم رویی، گوشه گیری و احساس افسردگی از جمله عوارض روانی شب ادراری است که موجب افزایش اضطراب کودک و در نتیجه تاخیر در درمان او می شود. سعی کنید مشکل کودک را به رویش نیاورید و به او اطمینان دهید که مشکلش قابل درمان است.
• هرگز کودک را در صورت شب ادراری توبیخ نکنید.
• کاهش و یا مصرف نکردن مایعات پس از ساعت هفت عصر توصیه می شود.
• قبل از رفتن به رختخواب، حتما کودک را به دستشویی ببرید تا مثانه اش را کاملا تخلیه کند.
• تشک او را با رویه ضد آب پوشانده و در اتاق از بوگیرها یا خوشبوکننده‌های هوا استفاده کنید تا اگر شب ادراری اتفاق افتاد باعث آزار بیشتر کودکتان نشود.
• باید به کودک آموزش داد تا به میزان دریافت مایعاتش در شب توجه کند و به هنگام تخلیه ادرار، مثانه را کاملا خالی کند.
• باید به کودک آموزش داد تا به هنگام تخلیه ادرار، مثانه را کاملا خالی کند.

پس از این اقدامات در صورت عدم موفقیت برای کنترل شب ادراری می‌توان درمان دارویی را زیر نظر پزشک متخصص شروع کرد، لیکن باید توجه داشت که آموزش مهارت کنترل ادرار از درمان دارویی مهم‌تر است، زیرا معمولا با قطع دارو، شب ادراری مجددا باز می گردد. برای دریافت مشاوره در مورد “دلایل شب ادراری کودکان” می توانید با کارشناسان مرکز الو مشاوره در تماس باشید. سایر مطالب روانشناسی ما را نیز مطالعه نمایید:

[contact_info title= “دلایل شب ادراری کودکان”] 

شما می توانید در قسمت دیدگاه سوالات خود را با مشاوران ما درمیان بگذارید …