الو مشاوره یک گروه متخصص در زمینه مشاوره تحصیلی و خانواده به صورت تلفنی 
همه ما با موقعیت هایی روبرو شده ایم که در آن ها فردی در خواستی از ما دارد و یا پیشنهادی به ما شده است و ما به دلیل اینکه فاقد مهارت نه گفتن هستیم نمی توانیم به صراحت نه بگوییم و در عوض با یک بله گفتن آنی و فوری ، خودمان را در یک فشار روانی قرار می دهیم .قطعا نه گفتن مهارتی است که مانند تمامی مهارت های یاد گرفته شده نیاز به تکرار و تمرین از سوی ما دارد و برای اینکه این مهارت در ما نهادینه شود می بایست آنقدر آن را در موقعیت های مصنوعی که ما آن ها را فضاسازی کرده ایم ، تمرین کنیم که در موقعیت های واقعی و در موقعیت های دیگر به راحتی بتوانیم آنرا به زبان بیاوریم.
مهارت نه گفتن از همان دوران کودکی و قبل از ۵ سالگی باید به فرزاندمان آموزش داده شود .در کودکان سنین ۲-۳ سالگی سنی است که کودکان از دستور والدین سرپیچی می کنند در اینجا والدین می بایست از این موضوع به خوبی آگاه باشند و درخواست های خود را به فرزندان تحمیل نکنند زیرا همین موضوع موجب می شود که کودک نه گفتن خود را سرکوب کند و در دوران بزرگسالی به مشکل برخورد کند. حال برای افرادی که به سنین نوجوانی و بزرگسالی رسیده اند و در این سن از این توانایی برخوردار نیستند می توانند با تمرین و تکرار این مهارت را فرا بگیرند.در ادامه به موضوع ” چگونه نه بگوییم ؟! ” خواهیم پرداخت.
نداشتن مهارت نه گفتن چه آسیب هایی به دنبال دارد؟
عدم برخورداری از مهارت نه گفتن می توانند مشکلات بسیاری در همه مراحل زندگی ما به خصوص در سنین پائین و در دوران نوجوانی و جوانی به همراه داشته باشد. برای نمونه نوجوانی را درنظر بگیرید که در جمع دوستان خود حاضر شده است و چند تن از دوستان او در حال سیگار کشیدن هستند و یکی از آن ها پاکت سیگار را به طرف نوجوان می گیرد و به او سیگار کشیدن را تعارف می کند در این موقعیت درصورتی که پسر این مهارت را از دوران کودکی یاد نگرفته باشد قطعا سیگار کشیدن را امتحان خواهد کرد اما اگر فرد دیگری در همین موقعیت قرار بگیرد اما مجهز به مهارت نه گفتن باشد خیلی مودبانه و به صراحت می تواند بگوید که من نمی کشم .
بسیاری از رفتارهای خطرزای سلامت که علـت اصـلی مرگ و میـر جوانـان و بـزر گ سـالان هسـتند در طـی نوجوانی ایجاد و تقویت می شـوند . رفتارهـای خطرناک همانند استفاده از دخانیات، الکل و سایر مواد، فعالیـت -های جنسی محافظت نشـده، رژیـم غـذایی نـامطلوب،عدم فعالیت های جسمی و رفتارهایی که با آسـیب هـا و خشونت های غیر عمدی همراه می باشـند از جملـه ایـن رفتارها هستند. تحقیقات نشان میدهنـد تقریبـاً ۶۰ درصد موارد اولین مصرف مواد به دنبال تعارف دوسـتان رخ میدهد ، ارتباط با دوستان مصرف کننده مـواد تأثیرگـذارترین و قوی ترین عامل خطر پیش بینی کننده مصـرف مـواد نوجوانی است .یکی از مواردی که سوء مصرف مواد و سایر موارد خطرزا را در نوجوانان را افزایش می دهد نداشتن توانایی نه گفتن است که باعث می شود که زمانی که نوجوان در جمع دوستان قرار مکی گیرد اعتماد به نفس نه گفتن را نداشته باشد و به مشکلات متعددی گرفتار شود.
چگونه نه بگوییم ؟
۱-سنجیدن تمام جنبه های موضوع و درصورت مخالفت با ذکر دلیل نه بگوئید
همیشه نیازی نیست زمانی که درخواست فردی را رد می کنیم دلیل آنرا مطرح کنیم چون ممکن است در برخی شرایط دلیل ما کاملا شخصی باشد و قادر نباشیم که آنرا بیان کنیم اما درصورتی که برای نه گفتنمان دلیل قابل توضیحی داشته باشیم ، می توانیم آسان تر نه بگوییم.مثلاممکن است دوستی از شما تقاضا کند که به او پولی قرض دهید درصورتی که بخواهید آنرا برای مصارف شخصی خود هزینه کنیدمی توانی بگوئید که من این پول را نیاز دارم ، خیلی دوست داشتم اگر آنرا نیاز نداشتم بتوانم به شما قرض بدهم.
۲-این حق شماست که یا نه بگوئید و یا بله
وقتی در موقعیتی قرار می گیرید که دارای دوراهی بله یا نه می باشد باید به این موضوع فکر کنید که در صورتیکه هرکدام از این پاسخ ها را بدهید هیچ آسیبی به طرف مقابل وارد نمی شود و این حق مسلم شماست که هر پاسخی که دلتان می خواهد خواه بله و خواه خیر باشد به طرف مقابل بدهید.
۳-نه گفتن هیچ ایرادی ندارد
۴-گرفتن فرصت
زمانی که فردی از شما درخواستی دارد می توانید با جمله اینکه “اجازه بده کمی فکرکنم و سپس تصمیم بگیرم ” از گرفتن تصمیمات لحظه ای و فوری که معمولا نیز ((بله)) می باشد اجتناب کنید و تصمیم را برای زمانی هرچند محدود به تعویق بیاندازید.حال در این بازه زمانی که شما در حال فکر کردن راجب قبول و یا رد این موضوع هستید می توانید تصمیم بگیرید که آیا می توانید درخواست دوستتان را قبول کنید و یا اینکه می خواهید آنرا رد کنید.در چنین شرایطی درصورتی که بخواهید با این درخواست مخالفت کنید می توانید که ابتدا از جمله ای مانند خیلی دوست داشتم که بتوانم این کار را برایتان انجام دهم اما واقعا شرایطش را ندارم استفاده کنید و سپس چنانچه می توانستید دلیل آنرا بازگو کنید دلیلش را بازگو کنید و سپس آرزوی موفقیت برای دوستتان را داشته باشید.
مثلا ممکن است همکار ما ازما بخواهد که شیفت خود را با او عوض کنیم در چنین شرایطی ، می‌توانیم این‌گونه پاسخ بدهیم که: باید برنامه‌ی خودم و خانواده را بررسی کنم و بعدا پاسخ بدهم؛ و در زمان پاسخ دادن بگوییم: اینکه شیفتم را باشما عوض کنک هیچ مشکلی برای من ایجاد نمی کرد اما به دلیل اینکه در آن زمان می بایست به یک کاری رسیدگی کنم نمی توانم آنرا انجام دهم، امیدوارم در پیدا کردن شخص دیگری موفق باشید.
۵-مودبانه و با احترام درخواست طرف مقابل را رد کنید
نحوه رد کردن درخواست طرف مقابل بسیار مهم است و دلیلی ندارد برای اینکار خیلی تهاجمی برخورد کنید و بهتر است با نرمی اینکار را انجام دهید که طرف مقابل نیز با کمترین ناراحتی این پاسخ شما را بپذیرد.
۶-پس از نه گفتن عذاب وجدان نداشته باشید.
۷-تمرین نه گفتن
می توانیم برای خود شرایطی را فضاسازی کنیم که در آن کسی از ما درخواستی دارد و ما آنرا رد می کنیم مثلا جلو آیینه بنشینید و سپس این موقعیت را تمرین کنید ممکن است در دفعات اول خنده دار به نظر برسد اما قدرت تاثیرگذاری بالایی دارد.
۸-بپذیرید که شما نمی توانید به درخواست همه پاسخ مثبت بدهید و همه را راضی نگه دارید
ممکن است با خود فکر کنید که اگر درخواست دوستم را رد کنم ممکن است که دوستیمان به هم بخورد و احترام خود را از دست بدهم اما باید آگاه باشید که چنانکه در همه موقعیت ها بله بگید امکان اینکه مورد سوء استفاده قرار بگیرید بسیار بالاست.
۹-زمانی که نه گفته اید به جنبه های مثبت آن توجه کنید.
- می توانید حالا زمان بیشتری را با خانواده و اطرافیان مهم خود بگذرانید
- با اینکار می توانید کارهایی را که دوست دارید انجام دهید
- به افراد کم اهمیت نه گفته اید و به اطرافیانتان بله گفته اید
۱۰-بیش از حد عذرخواهی نکنید
درصورتی که درخواست کسی را رد کرده اید نیازی نیست که مدام عذرخواهی خود را بیان کنید چون با این کار ضعف خود را آشکار می کنید و همینکه از کلمه متاسفم ساده استفاده کنید کافی است و در اثر گذاری کفایت می کند.
۱۱-درصورتی که پیشنهادی برای موضوع طرف مقابلتان دارید می توانید آنرا به عنوان یک گزینه جایگزین مطرح کنید.
درصورتی که با رد کردن درخواست دوستتان و نه گفتن ناراحت هستید و احساس گناه می کنید می توانید پس از بیان مخالفت خود گزینه های دیگر را پیشنهاد دهید.مثلا چنانچه قرار خود را با دوستتان به دلیل امتحانی که پیش رو دارید کنسل کرده اید می توانید پیشنهاد بدهید که پس از امتحان یک قرار ملاقاتی با او خواهید داشت.
[contact_info title= ” چگونه نه بگوییم ؟! “]
شما می توانید در قسمت دیدگاه سوالات خود را با مشاوران ما درمیان بگذارید …
