بیخوابی یکی از شایعترین شکایتهای عمومی است. بیخوابی بر عملکردهای شناختی از جمله حافظه تاثیرمیگذارد. حافظه نقش مهمی در فعالیتهای روزمره افراد دارد.خواب، نقشــی حیاتی در سلامت جســمی و روانی انسان دارد. بیخوابی، شایعتر از همه اختلالات خواب است.
۲۵ درصد جمعیت بزرگسال، مشکلات خواب را گزارش میکنند. ۶ تا ۱۰ درصد این افراد در معیارهای تشخیصی،بیخوابــی مزمن دارند. بیخوابی مزمــن میتواند عواقب زیان آوری در حوزه های گوناگون از جمله سلامت روان،قلب و عروق، عملکرد شــناختی، بهره وری کار و کیفیت زندگی داشته باشد.بی خوابی ممکن است تحت عوامل متعددی وجود آید که یکی از شایع ترین علت های بی خوابی اضطراب و افسردگی است که میتوانند علائم بیخوابی را تشــدید کنند.
شاید تجربه این را داشته باشید که در دوره ای از زندگی به علت مشکلاتی نظیر فقدان و شکست دچار حالت های افسردگی شده باشید در این مواقع می توانید به خوبی مشاهده کنید که هم کیفیت و هم کمیت خوابتان دچارمشکل شده است وممکن است در این شرایط تصمیم به مصرف داروهای خواب آور و آرام بخش بگیرید.
علاوه بر بی خوابی در شرایط خاص که به صورت موقتی بوجود می آید ، افرادی هستند که به طور مداوم با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند و در خوابشان مشکلاتی مزمن دارند.برای این دسته از افراد درمان انتخابی ،دارودرمانی است که از سوی پزشکان متناسب با علت بی خوابی مراجعان تجویز می شود که در ادامه به معرفی داروهای ضداضطراب خواهیم پرداخت.
آسیب های ناشی از بی خوابی
- مشکلات قلبی و عروقی
- کاهش توجــه و تمرکز
- کاهش یادگیری
- نقص در کارکــرد اجرایی از جمله تصمیم گیری
- نقص در حافظــه
- نقص در واکنشهــای هیجانی و ادراک حســی
- کاهش سرعت واکنش
درمان بیماران مبتلا به بی خوابی
درمان اختلالات خواب از جمله بی خوابی را پزشکان برعهده دارند و درمان معمول برای این دسته از افراد شامل دارو درمانی می باشد.برای رفع بی خوابی انواع متنوعی از داروها وجود دارند که در ادامه آن ها را ذکر خواهیم کرد.پزشک با توجه به آگاهی از علت داروی مناسب برای هر بیمار را تجویز می کند.امروزه به دلیل عوارض بسیاری که در اثر مصرف دارو ها وجود دارد سعی می شود که از روش های جایگزین مانند تکنیک های آرام سازی عضلانی و یوگادر درمان آن ها استفاده شود.
رویکردهای رفتاری به درمان اختلالات بی خوابی در چند دهه اخیر شکل گرفته اند اما نقص دانش پزشکان درباره آن ها و سودمندی آن ها استفاده از آن ها را محدود کرده است.
داروهای مورد استفاده در درمان دارویی بی خوابی
۱- قرص های ضد افسردگی:
- سرترالین Sertraline
- فلووکسامین Fluvoxamine
- فلوکستین Fluoxetine
- سیتالوپرامCitalopram
- ونلافاکسینVenlafaxine
- ایمی پرامین Imipramine
- کلومیپرامین Clomipramine
- فنلزین Phenelzine
- ترانیل سیپرومین Tranylcypromine
- ایزوکربوکسازید Isocarboxazid
- بوپروپیون Bupropion
عوارض جانبی داروهای ضداقسردگی
۲-بنزودیازپین ها(ضداضطراب ها)
- آلپروزولام Alprazolam
- کلونازپام Clonazepam
- میدازولام Midazolam
- استازولام Estazolam
- تمازپام Temazepam
- تریازولام Triazolam
- کوازپام Quazepam
- هالازپام Halazepam
- فلورازپام Flurazepam
- اگزازپام xazepam
- زاناکس Xanax
- دیازپام Diazepam
- قرص لورازپام
عوارض جانبی داروهای ضداضطراب (بنزودیازپین ها)
- مصرف بنزودیازپینهای طولانی اثر در درمان بی خوابی ، موجب خواب آلودگی در طی روز میشود و مصرف بنزودیازپینها موجب اختلال عملکرد psychomotor میشوند و پاسخ حرکتی بیمار را دچار کندی میکنند. این امر گاهی موجب بروز حوادث حین کار و رانندگی میگردد.
- مصرف بنزودیازپینها موجب کاهش مهار کورتکس بر رفتار فرد میشود و بروز رفتارهای تکانهای و پرخاشگرانه را افزایش میدهد.
- مصرف بنزودیازپینها در والدینی که کودک خود را مورد آزار (child abuse) قرار میدهند ممنوع است زیرا موجب تشدید این رفتارها میگردد.
- دوز بالای بنزودیازپینها موجب فراموشی می شود
- در مصرف طولانی مدت بنزودیازپینها نه تنها نسبت به اثرات دارو تولرانس بروز میکند، بلکه وابستگی (dependence) ایجاد میشود و پس از قطع دارو بیمار دچار علایم ترک مانند اضطراب، ترمور و تشنج میگردد.
نکته : می توان مهم ترین عارضه مصرف این داروها را اعتیاد جسمی به این داروها دانست و باعث وابستگی بیمار به این داروها می شود که در صورت عدم استفاده از این داروها دچار علائم ترک می شود.
۳-باربیتورات ها:
• Aprobarbital آپروباربیتال
• Butabarbital بوتاباربیتال
• Butalbital بوتالبیتال
• Hexobarbital هگزوباربیتال
• Methylphenobarbital متیل فنو باربیتال
• Pentobarbital پنتوباربیتال
• Phenobarbital فنوباربیتال
• Secobarbital سکوباربیتال
• Sodium thiopental سدیم تیوپنتال
• Talbutal تالبوتال
• Thiobarbital تیوباربیتال
عوارض جانبی باربیتورات ها
شایعترین عارضه جانبی ناشی از مصرف باربیتورات ها خواب آلودگی و خستگی است،
افسردگی، افزایش فعالیت در کودکان (هایپراکتیویته)، اشکال در توجه، گیجی، مشکلات حافظه، کاهش میل جنسی در مردان، لکنت زبان، ناراحتی معده، کم خونی، کمبود اسید فولیک، راش (جوش)، تب، کاهش سطح کلسیم و ضعف مغز استخوان.فنوباربیتال امکان دارد باعث سندرم استیون جانسون یا تن شود.
۴-آنتی هیستامین ها:
معمولا این دسته از داروها جزء داروهای ضدحساسیت هستند و برای حساسیت و آلرژی تجویز می شوند اما در درمان بی خوابی نیز می تواند به عنوان گزینه درمان دارویی مورد استفاده قرار بگیرد.
- آلکیلامینها مانند کلرفنیرامین
- آمینوآلکیل اترها مانند دیفنهیدرامین و کلماستین
- اتیلن دی آمینها مانند پیریلامین
- فنوتیازینها مانند پرومتازین
- پیپرازینها مانند سیتیریزین، سیناریزین و هیدروکسی زین
- پیپریدیینها مانند لوراتادین، سیپروهپتادین و ترفنادین
عوارض جانبی آنتی هیستامین ها
- سردرد
- خشکی دهان
- خشکی بینی
مواردی که در آن ها داروهای خواب آور یا آرامبخش تجویز نمی شود
- افرادی که داروهای روانگردان و مواد مخدر مصرف می کنند
- اشخاصی که بیش از ۶۵ سال سن دارند
- عدم هماهنگی و ضعف عضلانی
- پایین بودن اکسیژن خون
- گلوکرم یا آب سیاه
- داشتن وقفه های تنفسی در خواب (آپنه خواب)
- مشکلات کلیوی
- افسردگی های شدید
- بیماری های تنفسی مزمن
- نارسایی های کبدی
- بارداری و شیردهی
[contact_info title= “قرص های خواب وانواع آن “]
شما می توانید در قسمت دیدگاه سوالات خود را با مشاوران ما درمیان بگذارید …